아시아의 역사

파르마르 왕조

파르마르 왕조는 9세기부터 14세기까지 말와, 우자인, 아부 산과 인도 중서부의 인더스 강 주변 지역을 통치했습니다. 이 왕조의 초기 통치자는 아마도 만야케타의 라슈트라쿠타 왕조에 종속된 봉건 국가로 통치했을 것입니다.

10세기 파르마르 통치자 시약의 가장 오래된 파르마르 비문이 구자라트에서 발견되었습니다. 시약은 서기 972년경 라슈트라쿠타족의 수도인 만야케타를 점령하고 파라마라족을 주권 세력으로 확립했습니다.

Siyak의 후계자 Munj 시대에는 현재 Madhya Pradesh의 Malwa 지역이 Dhara(현재 Dhar)를 수도로 하는 주요 Parmar 지역이 되었습니다. 왕조는 Munj의 조카인 Bhoj의 통치 기간에 절정에 이르렀고, Parmar 왕국은 북쪽의 Chittor에서 남쪽의 Konkan까지, 서쪽의 Sabarmati 강에서 동쪽의 Orissa까지 확장되었습니다.

파라마라 왕조는 이웃 구자라트의 차울루키아족, 칼리야니의 찰루키아족, 트리푸리의 칼라츄리스족, 제자카부크티의 찬델라족 등과의 갈등으로 인해 여러 차례 흥망성쇠를 겪었습니다. 이웃 왕국. 후기 파라마라 통치자들은 수도를 만다파두르가(만두)로 옮겼습니다. 마지막으로 알려진 파르마르 왕 마할라크데프는 서기 1305년 델리의 술탄 알라우딘 킬지에게 패배하고 살해되었습니다. 그러나 기록 증거에 따르면 마할라크데브가 죽은 후에도 파라마라스 왕조의 통치는 몇 년 동안 계속되었습니다.

말와는 파르마라스 치하에서 전례 없는 정치적, 문화적 발전을 경험했습니다. Parmar 왕은 많은 시인과 학자를 후원했으며 Bhoj와 같은 일부 Parmar 통치자는 학자였습니다. 파라마라 왕의 대부분은 샤이비파였으며 많은 시바 사원을 지었지만 자이나교 학자들도 후원했습니다.

이 파라마라스(Paramaras)의 주요 지파 외에도 많은 다른 지파들도 이 지역의 여러 지역을 지배했습니다. 파르마르 왕조의 한 분파가 10세기 말부터 13세기 말까지 통치했으며 찬드라바티를 아부 산의 수도로 삼았습니다. 이 왕조의 또 다른 분파는 10세기 중반부터 12세기 중반까지 바가드(현재의 반스와라)와 둔가르푸르를 통치했습니다. 또한 파르마르 왕조의 두 분파도 10세기 말부터 12세기 말까지 잘로르와 빈말을 통치했습니다.

파르마르 왕조의 역사적 자료 (파르마르 왕조의 역사적 자료)

파르마르 왕조의 역사 형성은 비문, 문학적 텍스트, 외국인 여행자에 대한 설명의 도움을 받습니다. 비문 중 가장 중요한 것은 파르마르 왕조의 초기 역사를 조명하는 Siyak II의 Harsol 비문(948 AD)입니다. 다른 저작물 중에서 Vakpati Munj(980 AD)의 Ujjain 비문, Bhoj의 Banswara 및 Betma 비문, Udayaditya 시대의 Udaipur Prashasti, Lakshmadev의 Nagpur Prashasti도 역사적으로 중요합니다. 이들 중 우다이푸르 프라샤스티(Udaipur Prashasti)는 특히 중요하며, 이는 빌사(Bhilsa) 근처 우다이푸르(Udaipur)의 Neelkantheshwar 사원의 암석판에 새겨져 있습니다. 파르마르 왕조의 통치자들의 이름과 그들의 업적은 우다이푸르 프라샤스티(Udaipur Prashasti)에 언급되어 있습니다.

파르마르 왕조의 역사에 대한 지식은 다양한 문학 텍스트에서도 나옵니다. 이들 중 가장 중요한 것은 Padmagupta Parimal이 작곡한 Navasahasankacharita입니다. Padmagupta Parmar는 Bhoj 왕과 Sindhuraj의 종속 시인이었습니다. 이 책에서는 파드마굽타가 주로 그의 수호 왕들의 성격과 업적을 기술하고 있지만 파라마라 왕조의 역사와 관련된 많은 중요한 사실도 조명하고 있습니다. 파라마라 왕조의 역사, 특히 구자라트의 차울루키아 통치자들과의 관계에 대해서도 자이나교 작가 메루퉁의 프라반다친타마니로부터 정보를 얻습니다.

Vakpatimunj와 Bhoja는 학자이자 학자들의 후원자였습니다. 당시의 사회와 문화에 대한 정보는 그의 통치 기간 동안 쓰여진 많은 문헌에서도 얻을 수 있습니다. 또한 무슬림 작가들은 Abul Fazl의 'Ain-Akbari를 포함했습니다. ’, 알베루니와 피리슈타에 대한 묘사도 역사적으로 중요하다. 무슬림 작가들은 파르마르 통치자 보지의 권력과 학문을 칭찬했습니다.

파라마라의 유래 (파르마라스의 유래)

아그니쿤드 신화: 파르마르 왕조의 후기 글과 문학 문헌에서 파라마라는 아그니쿨라(Agnikula) 또는 아그니반쉬(Agnivansh)의 구성원으로 묘사됩니다. Agnikund 신화에 ​​따르면 현자 Vashishta는 Ikshvaku 왕조의 성직자였습니다. Kamadhenu라는 그의 소는 Vishwamitra에 의해 강제로 납치되었습니다. Vashishtha는 소를 얻기 위해 Abu 산에서 yajna 를 수행했습니다. 불 속의 희생에서 궁수 영웅이 탄생했고, 그는 비슈와미트라를 물리치고 소를 다시 바시스타에게 넘겨주었습니다. Sage Vashisht는 기뻐하며 화덕에서 나온 궁수 비어를 '파르마르'라고 명명했습니다. Parmar는 적의 파괴자를 의미합니다. 이 용감한 궁수가 세운 왕조를 파라마라 왕조라고 합니다.

이 신화는 Padmagupta Parimal의 Navasahasankacharita에서 처음 언급되었습니다. 이 전설은 이전의 Parmara 텍스트나 문학 텍스트에서 언급되지 않았습니다. 당시 거의 모든 왕조는 이 전설을 창안한 파라마라스(Paramaras)로부터 영감을 받아 신성하거나 영웅적인 기원을 주장하고 있었습니다. 나중에 Agnikund의 이야기는 Prithvirajaraso에서 확장되어 Paramaras가 Rajput 부족 중 하나임을 증명했습니다.

Gaurishankar Ojha는 파라마라의 기원과 관련된 신화로 인해 이 왕조의 조상인 Dhumaraja의 이름이 Agni와 관련이 있다고 생각합니다. 화덕, 학자들은 이 왕조에 Agnivanshi를 받아들였습니다. 그러나 이 의견은 순전히 추측일 뿐 합리적 근거가 없습니다.

외국 원산지: 일부 역사가들은 Agnikund의 전설을 바탕으로 Paramaras가 외국 출신임을 증명하려고 노력했습니다. 이 역사가들에 따르면, 파르마라족과 다른 아그니반시 라지푸트족의 조상은 서기 5세기경 굽타 제국이 멸망한 후 인도로 왔습니다. 이들 외국인들은 불의식 이후 힌두교 카스트 제도에 포함됐다.

그러나 초기 파라마라 시대의 저술에는 아그니쿤다의 전설이 언급되어 있지 않기 때문에 이 사실을 받아들일 정당성이 없습니다.

라슈트라쿠타스의 후예: DC. Ganguly와 같은 역사가들은 Paramaras가 Rashtrakutas의 후손이라고 믿습니다. 그들에 따르면, Parmar King Siyak II의 Harsol Copperlekh(949 AD)에 Akalvarsha라는 통치자에 대한 언급이 있는데, 그는 'Tasmin Kule '(그 가족에서) 그리고 그 뒤에 Vappairaja(웅변적인)라는 이름이 붙었습니다. Akalvarsha의 칭호는 Rashtrakuta 왕 Krishna III의 것이 었습니다. Ganguly에 따르면 Siyaka의 후계자 Vakpati Munj의 Amoghavarsha, Srivallabh 및 Prithvivallabh와 같은 직함은 그를 Rashtrakutas와 연관시킵니다.

Ain-i-Akbari에 근거하여 Ganguly는 Paramaras의 후손이 이전 Deccan에서 Malwa로 왔다고 믿습니다. Ain-i-Akbari에 따르면 화덕에서 유래한 Dhanaji는 Deccan에서 Malwa에 왕국을 세우기 위해 왔습니다. 그의 후손인 푸트라라지가 죽자 부유층은 파라마라족의 조상인 아디트야 판와르(Aditya Panwar)를 새로운 왕으로 즉위시켰습니다.

그러나 Ganguly의 추측은 구체적인 증거가 없기 때문에 받아들여질 수 없습니다. Ain-i-Akbari의 이야기에서 Aditya Panwar는 Deccan의 Dhanji의 후손이 아니었지만 아마도 지역 부자였을 가능성이 있음이 분명합니다. Parmar 통치자는 Malwa 지역에서 Rashtrakutas의 합법적인 상속자임을 증명하기 위해 Rashtrakuta 칭호를 사용했을 가능성이 있습니다. 또한 Rashtrakutas는 이전 Chalukya 통치자가 사용했던 Prithvivallabh와 같은 칭호도 사용했습니다.

따라서 Parmaras는 Deccan 출신도 아니고 Rashtrakutas의 혈통에 속하지도 않았습니다. Dashrath Sharma는 Paramaras가 10세기에 Agnikul 출신이라고 주장했다고 ​​믿습니다. 만약 그들이 정말로 라쉬트라쿠타 가문의 후손이었다면, 그들은 한 세대 안에 그들의 명망 높은 왕실 출신을 잊지 않았을 것입니다.

말라바스의 후예: Dineshchandra Sarkar는 Parmars가 Malavas의 후손이라고 추정합니다. 그러나 초기 파라마라 통치자들이 말라바스(Malavas)라고 불렸다는 증거는 없습니다. 사실 파라마라스족은 말와(Malwa) 지역을 지배한 이후 말라바스(Malavas)라고 불리게 되었습니다.

Vashishtha gotra의 Brahma-Kshatriya: Dasaratha Sharma와 같은 일부 역사가에 따르면 Parmars는 원래 Vashishtha gotra의 Brahmins였습니다. 왜냐하면 Paramara Munj의 후원을 받은 Halayudh가 Pingal-sutravritti에서 Paramaras를 'brahma-kshetra 엘리트'로 묘사했기 때문입니다. Udaipur 기사에서 이 왕조의 첫 번째 통치자는 'Dwijvargaratna로 명명되었습니다. '라고 하더군요. Patnarayan 사원 비문에는 Parmars가 Vashishtha gotra에 속했다고 명시되어 있습니다. 이것으로 볼 때 파르마르는 나중에 통치를 통해 크샤트리아트바를 획득한 최초의 브라민이었던 것 같습니다. 다른 많은 출처에서는 Paramaras가 Kshatriyas라고 지적합니다. Pipliyanagar 비문에는 Paramaras의 조상인 Kshatriyas가 '시카 보석을 가지고 있었다고 명시되어 있습니다. ', Prabhakarcharita에 따르면 Vakpati는 Kshatriya 혈통에서 태어났습니다. 따라서 파르마르는 학식 있는 크샤트리아인임이 분명합니다.

파마르의 원래 위치 (파르마라스 출신지)

아그니쿤트 신화를 바탕으로 한 C.V. Vaidya 및 V.A. Smith와 같은 일부 학자들은 Paramaras의 원래 장소가 Abu 산이었다고 추측합니다. Harsol Copperlekh와 Ain-i-Akbari를 바탕으로 D.C. Ganguly는 자신이 데칸 지역 출신이라고 믿었습니다.

그러나 파라마라의 가장 초기 비문은 구자라트에서 발견된 시아카 2세의 비문이며 해당 지역의 토지 부여와 관련이 있습니다. 이를 바탕으로 Parmars는 처음에는 구자라트와 관련이 있다고 믿어집니다. 초기 파르마르 통치자들이 일시적으로 말와(Malwa)의 수도 다라(Dhara)를 떠나 구자라-프라티하라(Gurjara-Pratihara) 침공으로 인해 구자라트로 이주했을 가능성도 있습니다. Navasahasankacharita에서는 Paramara 왕 Vaarisimha가 적을 두려워하여 Malwa를 떠났다고 말합니다. 이 외에도 서기 945-946년 구르자라-프라티하라 왕 마헨드라팔라의 비문에는 그가 말와를 탈환했다고 명시되어 있습니다.

파르마르 왕조의 초기 통치자 (파르마르 왕조의 초기 통치자)

Upendra 또는 Krishnaraj( 800-818 전자.)

파라마라 왕조의 창시자는 우펜드라 또는 크리슈나라자(800-818 AD)였습니다. 다라시는 파르마르 왕조의 수도였습니다. 우다이푸르 비문을 보면 그 자신이 자신의 용기(Shouyajjitottunganripatvamanah)로 높은 왕위를 차지했다는 사실이 알려져 있습니다.

역사적 증거에 따르면 서기 808~812년 사이에 라슈트라쿠타족은 말와 지역에서 구르자라-프라티하라족을 추방했고 말와의 라트 지역은 라슈트라쿠타 왕 고빈다 3세의 통치를 받았습니다. . Govind의 아들 Amoghavarsha I의 서기 871년 Sanjan 동판에는 그의 아버지가 Malwa에 봉건제를 임명했다고 합니다. 아마도 이 종속 봉건 영주는 우펜드라 왕이었을 것입니다.

Udaipur Prashasti는 Upendra의 뒤를 이어 Vairasimha I(818-843 AD), Siyak I(843-893 AD)과 같은 여러 소 통치자가 뒤따랐음을 보여줍니다. ), Vakpati I (893-918 AD) 및 Vaarisimha II (918-948 AD). 그러나 이 초기 왕들의 역사성에 관해 역사가들 사이에 논란이 있습니다.

CV Vaidya 및 K.A. Neelkanth Shastri는 파르마르 왕조가 서기 10세기에 설립되었다고 믿습니다. Vaidya에 따르면 Vairasimha I 및 Siyak I과 같은 왕은 허구이며 이 왕조가 고대임을 증명하기 위해 역사적 왕의 이름이 반복되었습니다.

그러나 많은 역사가들은 Udaipur Prashasti에 언급된 초기 파르마르 통치자들이 허구가 아니라고 믿습니다. 아마도 Udaipur Prashasti의 Vairasimha I 및 Siyak I과 같은 초기 통치자의 이름은 독립적인 통치자가 아니었기 때문에 다른 비문에서는 찾을 수 없습니다. 따라서 Udaipur Prashasti에 언급된 초기 Parmar 통치자는 허구가 아니며 Paramaras는 Rashtrakutas의 봉토로서 서기 9세기에 Malwa를 통치하기 시작했습니다.

하르샤 야 세약 II( 948-974 전자.)

파라마라 왕조의 최초의 독립 통치자는 Varisimha II의 아들이자 후계자인 Siaka II입니다. 그의 Harsol 구리 비문(949 AD)은 그가 Rashtrakutas의 종속 봉건자였음을 보여줍니다. 그러나 같은 비문에서는 Siyak에 'Maharajadhirajapati'라는 제목이 사용되었습니다. 이로부터 세약의 종속은 명목상이었다고 추론된다.

시야크 2세는 구르자라 프라티하라(Gurjara Pratiharas)의 쇠퇴하는 국가 권력을 최대한 활용했습니다. 그는 Rashtrakutas의 봉건으로서 Pratiharas에 대항하는 캠페인에 참여했으며 Malwa와 Gujarat에서 자신의 지위를 강화했습니다. 그 후 그는 다른 지역에서도 정복을 시작했습니다.

요그라즈의 패배: Siyak II의 Harsol 비문은 그가 Yograj라는 적을 격파했음을 보여줍니다. 그러나 Yograj의 정체는 의심스럽습니다. 당신은 행운을 빌어요, 호가 또는 당신과 같은 사람입니다. 맙소사.

휴먼의 의견: 새 소식통은 셰이슨 커네이 월에 휴먼에 도착할 예정인 말바의 마지막 소식을 전했습니다. 예를 들어. 이 크럼시 동안에 그는 자신의 죽음에 대해 걱정했습니다. Hummandl은 내부의 공식 승인을 받았습니다. Jise Jitzer Siek은 곧 연락을 드릴 것입니다. 에 의해 승인되었습니다.

국가 설명: 이 회사는 국가의 법률에 대해 잘 알고 있습니다. 그리고 972 I. 에서 네르마다 나디는 대통령 네레쉬 쇼티그가 키아와 대통령의 대통령 하원의원에 의해 낙하한 사건에 대해 언급했습니다. 그게 바로 그거야. 국회의원과 함께 세이크의 상원의원이 마라가게 되었습니다. 국가정보원의 조사 결과는 다음과 같습니다. 결국 그는 호티그의 운 좋게 인리아'에서 전쟁을 벌였습니다. 이 사람은 국가의 수장이자 국가의 최고 권력자입니다.

세크의 군인은 자쿠시에서 앙쿠슈 라가야에 대해 조사했습니다. 스즈라호 레는 나중에 첸델 샤삭 유슈만이 죽임을 당할 것이라고 생각합니다. 그의 말은 '말의 의미'입니다. 이는 10월의 크럼프의 최종 결정에 따라 Cyonki가 최종 결정을 내릴 수도 있다는 것입니다. 당신은 더 이상 아무것도 할 수 없습니다.

이것이 국가의 최종 상태와 관련하여 다음과 같은 상황에 대해 설명합니다. 일반적으로 Shason의 스파나 조는 남부의 타프티 나디에 있으며, 그 아래에는 다음과 같은 내용이 있습니다. 이전에는 틸라사에 있고 다른 지역에는 사브람이 있었습니다. 나는 이것을 알고 있다고 생각합니다. '아이-루체 ' Namk는 Shabdcoh의 2대 왕으로 임명되었습니다.

설명( 974-995 ई.)

시크의 두 부분은 테-문즈와 신츄라즈입니다. 그의 이야기에 따르면 Lekin Seyek의 죽음이 그의 죽음에 이르렀습니다. 이티하스는 그의 이름과 같은 이름을 가지고 있습니다. 그 사람의 회사에 관해서는 또 다른 사실이 있습니다. 이 이야기는 하루에 끝날 것 같지 않습니다. 우리는 하루 동안 시슈 밀라에게 새로운 소식을 전했습니다. 그는 당신의 이름을 Munz Rah라고 불렀습니다. 그의 앱에 신쿠라즈 이름의 이름이 나와 있습니다. 몇 가지 질문에 대해 자세히 알아보겠습니다. Kintu Annec Widwanon은 그의 죽음에 대해 이야기하고 있습니다.

현재 상태 확인

여기에 대한 자세한 내용은 다음과 같습니다. 라즈야로호의 직위는 아네크 전쟁의 장관이었습니다. 귀하의 의견에 따르면 귀하의 의견은 매우 중요합니다.

디자인의 특징: 이 문서의 내용은 다음과 같습니다. 뉴트리퓨리도 마찬가지다. 그러나 이것이 3차 세계대전 중이며 그 결과는 그렇지 않습니다. 그의 국왕은 당신의 왕이 될 것입니다.

현재 상태: 그래서 홈구장에서 홈구장에 있는 이름에 대해 자세히 알아보겠습니다. 현재 조 허쉬는 그의 회사에 있는 지역에 대해 알고 있습니다. 휴스턴 지역의 토라마스와 미히라쿨 총독의 최후의 심판이 있었습니다.

메바드의 설명: 그는 자신의 정부에 의해 사망했다는 소식을 전했습니다. 정말이지. 국토부 장관인 구힐 네레샤(Guhill Neresh)는 이에 대해 자세히 설명하지 않았습니다. 이 전쟁은 거저 지역의 키시 샤삭이 자신의 상황에 대해 알고 있다는 것을 의미합니다. 이것은 더 나은 샤르마와 H.C.의 파괴로 이어졌습니다. Ray Chalucie Nuresh Mullaraz가 말하길, Jabki Majumdar가 이티하스카론의 말에 따르면 그는 자신의 의견에 대해 잘 알고 있습니다. 나는 그것을 좋아한다.

차하마논의 설명: 먼저, 전쟁의 시작과 끝의 전쟁에 대해 알아보세요. उसने डुल डुल डुल नड नड च 효치 용추 용어 श 용추 용어 용어 용어 용어 용어 용용 하여용 하여용 하여치 용용 하여용 하여용 하여용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용용 용용용용용용용 용용 용용용용 용용 용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용액 용용 용용용 용사용 용용용용용용용용용용용용용용용용용위 함 하여용용용용용용용용용치치치 처리용 처리용 박 D D 박 D리는 Deltst

크롬에 대한 중도 국가: 현재는 중도 국가에 속해 있습니다. 이것은 Clayashi의 Chalucyon의 광고에 대한 것입니다. 이는 Tallp 2세의 동료 Warpp 및 그 게시물과 같습니다. 고지라즈 셰이슨이 그래요. 하지만 워프가 워프에 의해 파괴된 것은 사실이 아니며, 결국 워프에서 승리할 수도 있습니다.

크롬과 문에 대한 국가의 지위

이번 내용은 곧 종료될 예정입니다. 그리고 그는 월간 러시아 대통령의 명령에 따라 고다보리 나디 파커 스웨인 찰럭키 국가에 대해 설명할 예정입니다. 그래서 크럼프가 생겼습니다. 차석 의원은 리아와 밴디고가 자신의 몫으로 돌아갔다고 말했습니다. Talpa는 일반 국가의 국가와 남부 지역의 국가에 대해 설명합니다. 알라바에 따르면 카톰(Cathom)과 개그(Gadg)는 자신의 의견에 대해 잘 알고 있었습니다. 차나는 밀티입니다. 이것은 995 I에 관한 것입니다. 정말 그렇습니다.

Munz의 과학 보고서

Wackapti Mungerz Swyan Hochcoti가 이에 대해 설명했습니다. 그는 정보와 정보를 제공했습니다. 그는 Widwanon의 말바에 대해 이야기했습니다. 확인, 란제이, 닉, 할라우, 아미타고티는 그의 왕이 그렇게 했다고 생각합니다. 뉴사우스 재판소에 의해 승인되었고, 그랜슨의 이름으로 승인되었습니다. 파블로크와 할류는 무타젠마라와 무타젠제바니의 라샤나에 속합니다. 에베니스의 공식 발표에 따르면 그의 이름은 '비범죄화'에 해당합니다. 네와 사타완은 당신의 책임에 대해 잘 알고 있습니다. 안녕하십니까.' 다음은 'Prebunthintamish'입니다. 남크 그랜트(Namk Granth)의 아네크 커트너(Anne Kuckus)가 담당합니다.

이런 상황에 대해 자세히 알아보려면 Ozjan, Armoury, Maheshwar 및 Anek Mandiro에 대해 알아보세요. 나는 너마쉬 커비아. 그는 '문즈사거'라는 이름의 국가와 문즈푸르 이름의 이름인 가즈라트에 대해 설명했습니다. 당신이 생각하는 바는 다음과 같습니다. 그게 다야.

확인( 995-1010 ई.)

주의 사항에 대해 더 이상 설명하지 않으셔도 됩니다. 당신은 괜찮습니다. 그는 쿠마르나리아와 사하산크 자시를 대표했습니다.

신체 조사 : " र 아름다운 बनने के के ब ब उसने उसने उसने प प효 류 र प효 증가용 용동 इस म म효 관련 क में उसने सबसे पहले पहले पहले कल 효율 णी के च 효치 염 से अपने치치 액치치 용액 액치염 용액 액용치 용액 용액 용액 용용용 용용용 용용용 용용용 액금용 용용용용 액용용용용 액용용용용용용용 증가용 증가용용용 증가용용용용용용위용용위용위용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용치 용사염금 R R R R.. 임으로 임으로 " नवस ित 변지 हस हस से से पत पत चलत चलत है치용 액용기 용어 용액 용액 용용 하여용 하여용하여 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용사 용 접 용할 으로용 용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용치용치치치치치치치 박할할 으로용하여하여 하여치 하여치 하여치 하여치 하여치 D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D 게 식 예 예 먹 으로과 먹으로 근육으로 यह व व ँ 효치 용고 से त  는지사리 पप प सत ही है। है।

는지>는지 style; ">는지 पद पद 효치 मगुप मगुप के 용추; नवस 효치 용사;독;용;용; 용어;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용;용용;용;용용;용용;용용;용용;용용용;용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용사용용용용용용용;용치용치사치사치사치치치치치치치치치 D류 박 D 기 D D D D D D D D D D D D D D D DI DOING DOIOYOOOOO색 빈함 यह में यह कोशल ँ ँ त त 효치 त사용 प효사 용액 액치염 용어 증가하여 용어 सिंधु ने ने 약치 ज कोशल के के सोमवंशीय र र र Δ ज 아름다운 को को ह ह य 약정 थ

는지> ल ल ल ल효사 प 효치 용추;독;독; 용어; " इसके इसके द द ब ब अप अप효야액 (कोंकण कोंकण) शिल 접한 일 ों ों को अधीन अधीन किय किय।। " "

स्रोतों से ज्ञात होता है कि बस्तर राज्य के नलवंशी शासक ने वज़्र (वैरगढ़, मध्य प्रदेश) के अनार्य शासक वज़्रकुश के विरुद्ध सिंधुराज से सहायता माँगी थी, जिसके परिणामस्वरूप सिंधुराज ने विद्याधरों को स गोद लेक थ 염 गोद 는지 र प प 효치 किय किय치 용고 अनुग नल십시오 हीत हीत श श श ने ने 용추 ज के स 용사 용 थ अपनी अपनी कन 효치 용동 "

는지>는지 की उत उत उत ओ ओ सिंधु십시오 ने हूणमंडल के के श श को को प प किय किय 식사।। उदयपु र는지 शस ्슴 शस ति औ 효치 नवस हस 용동 " इसी इसी इसी समय समय के के के प 는지 म म स 효치어

सिंधु ■ ■ 얘야 की असफलत असफलत जयसिंह ि  ि ि सू सू कुम कुम कुम कुम효 변사 लच लच독독 एवं 용고 액용치 용액 액용염 액어염용 액용염 액용 용용용 하여용용용;용용 용용용 용용용용 용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용 용액 용용용 용사 용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용사 용사사 용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용치치치치사사치사류치류치치 박할할 으로용 하여치 D D D D D D D D D D D D D D D D D D D 박 D D D D D D D 예 예 예 예 예 예 예 예 예 예 데 데 데 (((((보할 으로에서 इस इस ध ध युद युद संभवतः सिंधु सिंधु효 증가용 액치치 용어 용액 용액 용용용 용액 용액 용액 용액 용용용 용액 용용 하여용하여 용용용 용용용 용용용 용용용 용용하여 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용 용용용용 용용 용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용액용용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용위 함용용치용치용치용치치치치치류치치류 박독 박 D D다고 DOOIOOOUDYOUE색으로 보시하하할할할 으로에서

इस असफलत असफलत असफलत असफलत के के ब 효치어 액어치 용액용;용; 용어;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용;용용;용;용용;용용;용용;용용용;용용용;용용용용용용;용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용사용사수어용기치독사치치치치치 D D D D D D D D D D D 대 덮으로 그것을할으로 그것을할으로 그것은 그들의 " सिंधु की십시오 ज ज मृत मृत संभवतः 1010 ई. के के स स आसप थी।

प प십시오 भोज ( 1010-1055 ).)

सिंधु십시오. "> सिंधु십시오 के पश पश십시오 없습니다 뇌 उसक उसक पुत पुत भोज भोज 용동 भोज की गणना भारत के सबसे विख्यात और लोकप्रिय शासकों में की जाती है, जिसके शासनकाल में परमार राज्य राजनीतिक और सांस्कृतिक दृष्टि से उन्नति की पराकाष्ठा पर पहुँच गया। भोज भोज भोज के के 식사 की की घटन घटन घटन की की 용고 देने 용고 आठ आठ अभिलेख मिले हैं, जो 1011 ई. से 1046 6. तक तक हैं।

भोज की सैनिक उपलब उपलब 효치 धिय치

भोज की सैनिक सैनिक सैनिक उपलब उपलब की की उदयपु उदयपु 효어 용동 भोज भोज भोज की 효치 की विजयों क क विव विव विव 용고 इस प प क십시오.

कल कल य य के के 용추 लुक독독 से치용;; 용어; 용어;용; 용어; भोज परमार ने अपने चिरशत्रु चालुक्यों से मुंजराज की हार का बदला लेने के लिए त्रिपुरी के कलचुरि नरेश गांगेयदेव विक्रमादित्य और चोल शासक राजेंद्र से मित्रता की। इसके इसके द द ब ब कल 효어 य 용동

किंतु इस इस इस अभिय अभिय अभिय अभिय में भोज की치치 액어치 용액 용액 용액용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용;용용;용;용용;용용;용용;용용용;용용용용용;용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용사용사 현재어용어치치치치용치치치치치용용치치치치 D D D D D D인 D류인 R인인 R인인 R류포인 R류인인인 를할으로 을인라인 을할할할할할할할할할할할할률 을애 을애를 한 을곡 을곡을 한을 한 을함 을함 한을 संभवतः संभवतः संभवतः इस इस में में में आ आ आ में उसे कुछ कुछ सफलत सफलत सफलत थी थी थी 용고 गोद गोद 효치 용추 के आस प प प के क क 효치 ों효야 प 용추 उसक 효치 용고.

는지 strong> , ट ल ल औ 류 कोंकण कोंकण विजय विजय : भोज भोज के के के के 효치 यशोव사용 액용기 용어 용용 하여용 하여용 하여용 하여용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용 용용용용 용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용용 용 용 용 용절 R Ram으로 된 한다서 임 으로에서 임으로 भोज भोज 1018 ई. के के स स ल 효치어 के 용동 य स 효치어 용고 संभवतः भोज ने कीर्तिवर्मन् को हटाकर यशोवर्मन् को लाट का शासक नियुक्त किया था, क्योंकि कहा गया है कि वह भोज की ओर से नासिक में 1,500 ग्रामों पर शासन कर रहा था।

ल 접한 ट के के ब ब भोज ने 1018 ई. 1020 년 20. के के के बीच 효치 사음 कोंकण की विजय की की की, जह जह शिल 류 ह 류 वंश क क श 효치어 थ 용추 मी लेख십시오 ज ज से सूचन सूचन सूचन मिलती है कि भोज भोज ने 용고 कोंकण न न 용추 को को प प 용추 उसकी 용고 कोंकण कोंकण विजय की की की च 아름다운 र효야 स효사 염 ज के के 효치 사용으 경우 경우;용;용;용 하여용 하여용 하여용하여 경우위 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용용용용용용 용용용용 용용용용 용액 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용액 용용용 용사 용 용포 R R 산임 한다서 임 으로에서 춘으로

किंतु कोंकण कोंकण कोंकण कोंकण प प प प प की की विजय विजय स स स 효치 थ नहीं हुई 용동 र ही ही ही च च 효치 लुक न न 염 जयसिंह द द ने उस प प प 약치.

उड़ीस 접한 की विजय : उदयपु ■는지 얘야 में में में कह कह 효치 है 용고 है कि भोज 용고 उड़ीस उड़ीस 용추 के इंद 효치 용동 "

는지> इंद इंद효야 क 효치 चोल चोल효치 액치염 용액;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용용;용용;용용용;용용용용용용;용용용용용용용용용용; 경우용용용용용용용용용사사사사사사치치치치치치치치치치치치치 D D D D D D D D D D D D D D D D D D 4 D 4 4 4하 데 데 데치하하비 ((( विद्वानों का अनुमान है कि चोलों के सहायक के रूप में भोज ने इंद्ररथ को पराजित करने में सफलता पाई थी।

चेदि र र र ■ 약정 य विजय : उदयपु십시오 उदयपु십시오 शस प효er तथ तथ कल 효치 용고 " " "

तोग तोग तोग औ औ औ효장 तु तु십시오 की की : उदयपु र शस ्슴는지 के अनुस अनुस अनुस भोज ने ने तोग तोग तोग तोग औ 효어 용동 कुछ विद्वान् इसे तुर्कों की विजय से संबद्ध करते हैं और मानते हैं कि भोज ने महमूद गजनवी के किसी सरदार को युद्ध में पराजित किया था। किंतु किंतु निष यह यह 효치 क효치 용고 संदिग 효치어 용액 용액

चंदेलों में संघ ■ ■ ■ जब जब के भोज र र र Δ 는지 को पू पू पू पू 약화 ग तथ십시오  तथ तथ तथ में में में विद 효치 य효사 용고 कछव 효치 ह 용추 मंत श 효치어 क 염 थे। थे। लगत कि कि है भोज को को को विद विद 효치 के के 용고 용어 용액 액용기 용액 액용기 용용용 용액 용용하여 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용용용 용용용용 용용용용용용 용용용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용액용 경우 경우 경우용용용용용용용용용용용용용용용용용용용위용위용위치치치치치치치용용용치치치치치 박하여 D D 거 D महीप स के के ल स स लेख से भी 용고 चलत चलत चलत치 कि कि ह 아름다운 स 효치 स स की 효치 용고 संभव संभव कि कि कि है की की की 약 약화

किंतु विद्याधर की मृत्यु के बाद जब चंदेल शक्ति निर्बल पड़ गई, तो कछवाहा सामंतों (अभिमन्यु) को परमार भोज की अधीनता स्वीकार कर लिया।

च 접한> की की विजय : म얼 류 लव लव पश 효어 चिमोत त त में 용추 हम 용동 इसलिए भोज का उनके साथ संघर्ष होना स्वाभाविक था। पृथ्वीराजविजय से पता चलता है कि भोज ने चाहमान शासक वीर्याराम को पराजित कर मार डाला और कुछ समय के लिए शाकम्भरी पर अधिकार कर लिया। " इस युद्ध में परमारों का सेनापति साढ़ मारा गया था।

च 접어 न लुक लुक प प प प 약화 आक십시오 : मे प के के के प प효사 से से 용추 चलत 용사 उस उस उस भीम समय समय अभिय अभिय 류 न प प गय치 हुआ हुआ 용추।। उसकी उसकी 효치 अनुपस अनुपस 효치 용물 भ उठ 효치 용동 उदयपु शस शस십시오 प प효사 में में कह 효치위용 액어치용 액용기 용용 하여용 하여용 하여용 하여용 하여용 하여용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용 용용용용 용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용사 용사 용 용 접임으로하다 하여용 하여치치치치치 용용용위위위위위위위위 D치치치치치치치치치 D 식용용 용용용용용용위위치용용위위위 하여치용 하여치용 하여치용 하여치용 하여위위 하여위위 하여위위 하여위위 하여위위 D류위위 박 하여치 하여치 하여치하여 D D D 데 D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D 박 D리지하 2 예 예 예 예 먹 으로과 예 먹으로 약혈으로 약한주의)

 ■ ■ ■는지 style> आक आक십시오. वि वि십시오 मुस सक इतिह लिम 효치 सक치 용액 액치염용 액용염용 액용염 용용용 용용용 액용 용사위 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용용용용 용용용용 용용용용용 용용용용용용 용용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용류용...함....식 하고.....식ionL.........적인.......n....적인적인.....적인식ion적인 한다작족함 " यह भी संभावना व्यक्त की गई है कि परमार भोज ने महमूद गजनवी के विरूद्ध काबुलशाही शासक आनंदपाल की सैनिक सहायता की थी। यही यही यही, नहीं विद विद 효치 व치 효어 यह치용 액어치 용액용 액용치 용액용 액용치 용액 용액 용액 용액 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용용용 용용용용용 용용용용용 용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용액용 용용 하여어 용용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용액용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용적적 적절 으로수 되할할할할할할할할할할할과과만 501111043 인 인 인 भोज 인 인 में 인하십니까. के के स स स 효치어 용어

भोज की की असफलत असफलत औ울 मृत 효치

भोज को को अपने जीवन जीवन के अंतिम दिनों में में में में भ भ ी ी असफलत 효치 क 용사 च न य효er लुक न न सोमेश सोमेश거나 1042 ई ने ई ई. के स स स आसप आसप की र र는지 जध र जध ध 류 र र प प효치 용고 " सोमेश के효사 व व विजय विजय क 효어 액어치 용액 액치염 용액용 액용치 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용용용용용용용용 용액 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용사 용용용 용 독 장 독 장 독 장 독 장 독 장 독 장 독 장 독격형형형 된하다 들은류 R류법 된 것들은들은 것들은들은 것들은들은 임서들은 임서들 으로단서서서서서서서서서서서서서서서서서서서서서서서서서체서계정서대치서지서대 하지서 영임서들은) 임서 임서 임서들 으로단 임서 임서 임서들은 임서 임서 임서 용으로 나국들은 인 인 인 인 인 인 인 인 인 인 인 인 인 인 अपने 임으로

는지>는지>는지 यपि च 효치 लुक 효치 के치치 액어치 용액 액용기 용액 액용기 용용용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용;용용;용용;용용;용용용;용용용;용용용용용;용용용용용용용;용용용용용용용용용;용용용용용용사사사사사사사사사사사치치치치치치치치치치치치 D D D D D D D D D D D D D D D D D D 페하 4 다하하 4 4 4 4 4퍼 4 지방퍼퍼퍼퍼퍼 5퍼 2 지방 2 ((시스함 때문에)>

भोज के के के श श श सनक के अंत में 용고 च 효치 लुक효사 용액용 액어염용 액어치 용액 용액 용액 용액 용용용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용;용용;용용;용용용;용용용용;용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 경우용용정용독용치치치치치치치치치용치위치치치치치치 D D D D D D D D D D D D 박 D색 벽하 벽밀 벽밀하하으로 इस इस 효치 त संयुक십시오 क क क 식사 कलचु कलचु कलचु कलचु십시오는지 ि न ■는지 लक लक효야 ष효야 " " भोज भोज के के के के 약물 ही कलचु  실제로 न ष효야 मीक ष효치 사용 사용 액용치 용용용;용 하여용 하여용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용용 용용용용용용용용용 용용용용 용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용사 용 총 용레 용레 용하다 용하다하다하다 용 것이다하다 하다치 용하다하다 하다치하다 하다치하다하다하다하다 하다용용하치치치치치 D D D D D D D D D D 박 D D D D D D D 박 박 박 박 데 데 데 데 데 데 예 D D D D D 데 예 예 예 예 예 예 예 예 예 데 데 데 예 데 데 예 예 데 데 데 예 데 데으로 예 데 데으로 예 데 D (약 그래 (약 예 약 약 마 그래 (예 예 약 예 예 약 예 맛 예 맛 예후 예 예 예 요 (약 예 약 그래 예 예 예 (예 예 예 예 이전 (((이다

भोज क 아름다운 स 효어 स 효치 사치 र ज-विस사ion

यद십시오 भोज भोज क क क क अंत दुखद हुआ용어 용어 용액용치용치;용용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용;용용;용;용용;용용;용용용;용용용용용;용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용사사사사용용용용용용용용용용용용용용용용치용치용치치치용용치치치용치치류치치치치치치위류치위치치치치 D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D D 기 D 기 처 기 D 를할으로를으로 먹으로를합니다 먹으로 먹으로 를할으로 친나임); उसने उसने अपने 는지 उत उत 효치 त 효치 दक사용치위 액용치 용액 액용기 용용용 액용기 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용하여 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용용용 용용 용용용용 용용 용용용용 용용 용용 용용용용 용용 용용용용용용용용용용 용액 용용용용 용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용식권 필요함 उदयपु में में में लेख उसकी उसकी प प 효치 शंस치 क 염 क हुए हुए कह कह 효치 है कि कि독독 용어위 용액 용액 액용염용 액용염 용용용 액용염 용용용 액금용 증가용 증가용 용용용용용용 증가용용용용용용용위위 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용사 용 접 용 해. उसने उसने धनुष धनुष अपने ब से से पृथ 효율 용고 के 효치 용고 र효 증가용 액용치 용액 액치염 용용용 액용치 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용 용용용용 용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용액용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 함.?

व 접한 일 स में अपने अपने उत 효치 사치 ष क사 증가;치위용 액용치 용용용 액용염용 액용염용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용;용용;용용;용용;용용용;용용용용용;용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용사용용할용어치용용치치치치치용치치치치치치치치용치치치치치치치치치치치치치치치치치치치치사사사사사사 D D독 D류 D인 19류 D 기 D (D (((((((((((((((((((((((와 으로할으로 관련임 )OOOOOOOOOOOOOOOOOOOD यह यह 류 त ब है कि कि उसकी उसकी क 효치 षेत효 관련 ीय 용고 "

भोज की स स स 효치 कृतिक उपलब사용치치;;

भ 접한 तीय इतिह इतिह इतिह इतिह इतिह भोज भोज치치 액치염;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용;용용;용;용용;용;용용;용용;용용;용용;용용용;용용용;용용용;용용용용;용용용용용용;용용용용용용용용;;용용용용용용용용용용용용용용치사사사사사치용치용치치치치치치치치 D D D D D D D D D D D D D 데 기 박하 데 데 테 데 데 데 DE D DI DI DOINOYAYS함 उसके उसके में में में ध र 류 नग नग십시오 विद विद효야 य एवं कल 용추 क 용추 प 효치 प효사 용동 उसने उसने इस  इस को विविध विविध प प효야 से सुसज 효치 जित 효치위 액어치 용액 용액 액금기 용액 액금기 용액 용액 액금기 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 액금용 용용용 증가용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 증가용 용용용 용용용 용용용 용용용 증가용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용 증가 용용하여 용용하여 용용하여 용용하여 용용어 용용하여 용용하여 용용하여 용용어 용용하여 용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용 용사 용 접 총할할으로하다하다하여이다하다이다했다한다한다으로하다 उसने उसने ■는지 얘야 में मंदि में स ■ 약화 स मंदि십시오는지 स मंदि में भोज ने एक एक भोजश ल 식사 की की स 효치 थ치 पन치 용액용 की치용 액어치 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용용용 용액 용용용 용용용 용용용 액용 증가용 용용용 용용용 용용용 증가용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용 용용용용용용 용용 용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용.대인용인거인거인인인인인인인인인인인인인인인지지인서들인위들용용용용용용용용용용용용위위 하여사용치치치치치치치 D 검 D d. स मंदि십시오 वती वती मंदि के के समीप ही भोज ने एक एक विजय विजय는지 स स स स 효치 용고

भोज ने ने ने ने भोजपु भोजपु भोजपु भोजपु 약물 की की स स स 효치 थ치 की 용추 वह भोजेश효 증가용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용;용;용;용;용;용용;용;용용;용;용용;용용;용용용;용용용;용용용용용;용용용용용용용;용용용용용용용용용용;;용용용용용용용용용사사사사사사사사사용사치치치치치치치치치치사위사위사사 D D 박세 증 D D D 페서 D서 D D D D D D D D D DI DIIN 테 테 테 데 테 데 데 데 테 DOIOI DOIO DOIOOOOOOOOOD 250 ने व 250는지 मील मील लंबी एक एक झील झील क क क क 효어 용고 " 15 ब शत 접한 वीं वीं में में म 효치 के के सुल사용 용고 액용치 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용액 용용 증가 용용 증가 용 15 चित십시오 में में तौड़ ने ने ने त त त효야 िभुवनन 효치 용고

भोज स स 효치 वयं विद 효치 용동 उसने उसने십시오 योतिष योतिष योतिष योतिष, व십시오 य십시오 क, क 접한 व십시오 व व효사, व व स효사, योग आदि विविध विषयों विषयों प प 염 की की की की चन는지 की चन चन चन चन की। की। भोज चन चन चन Δ में में स 새가된다 ण ण ण " उसकी उसकी उसकी δ र र 페리어 भी एक एक उच उच की विदुषी थी।

की की र र र र र र र र는지 में भ 는지 ष십시오. उसकी त त त효 류 औ औ औ효 증가 है 용고 भोज भोज भोज की की संभवतः संभवतः 1055 ई. में में थी।

एक प प प प प효사 सिद효 증가; 용어 लोकोक लोकोक के के के के 효어 액어치위 액용치 용용용 액용치 용용용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용;용용;용;용용;용용;용용;용용;용용용;용용용;용용용;용용용;용용용;용용용;;용용용용용용용용용용용용;용용사사사사사사사사사 용사용용용사용사용사용사용사류사사사사치사사류사사사류어류 하여류치류치류치류치류치류치위 D D D D D D D D D D D 기 기 기 테 테 데 D , खंडित पंडित पंडित , वे ■ 익 स भोज भोज십시오. ‘त 는지 님 भोज भोज भोज के के निधन हो हो ज 용사 용 "

प ■ 휴 짓 ती प ■ ■ 약치 श श (나중에 파마 통치자)

भोज की की मृत मृत मृत मृत के 효치 ही 용고 1310 ई भोज भोज के के  약간 धिक 아름다운 लगभग 1310 ई. तक तक 효치 स치 श श की हैसियत치용 액용기 용어 용액 액용어 용용용 용용용 용용용 용용용 용액 용용하여 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용 용용용용 용용 용용용 용용 용용용용 용용 용용용용 용용 용용용용 용용 용용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용액액용용용용용용용용용용용용용용용용용용용금액액액액액용 용용 용용용 용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용용위란용 증가용용용용용용용용용용용용용용용용용용치치위용용용치용용치치치치치치 D D D D D 검 D 장 D 장 D 기 D D D D DAT) परवर्ती परमार शासकों का इतिहास इस प्रकार है-

जयसिम्हा या जयसिंह प्रथम ( 1055-1060 ई.): भोज की मृत्यु के बाद जयसिम्हा प्रथम 1055 ई. के आसपास परमार वंश की गद्दी पर बैठा, जो संभवतः उसका पुत्र था। जयसिम्हा का उल्लेख केवल 1055-56 ई. के मंधाता ताम्रलेख में मिलता है। इसमें उसके पूर्ववर्तियों भोज, सिंधुराज और वाक्पतिराज का उल्लेख है और जयसिम्हा की उपाधि के साथ उसका नाम ‘परमभट्टरक महाराजाधिराज परमेश्वर जयसिंहदेव’ मिलता है। किसी अन्य परमार शिलालेख में जयसिंह का उल्लेख नहीं है। उदयपुर प्रशस्ति और नागपुर प्रशस्ति में भोज के बाद राजा के रूप में भोज के भाई उदयादित्य का उल्लेख है।

ऐसा लगता है कि भोज की मृत्यु के बाद कलचुरी राजा कर्ण और चालुक्य राजा भीम प्रथम के संघ ने मालवा पर हमला किया था। ऐसी परिस्थिति में लगता है कि जयसिम्हा और उदयादित्य परमार सिंहासन के प्रतिद्वंद्वी दावेदार थे, और जयसिम्हा चालुक्य राजा सोमेश्वर प्रथम और उसके पुत्र राजकुमार विक्रमादित्य षष्ठ की सहायता से परमार सिंहासन पर बैठा था। कल्याणी के चालुक्य नरेश विक्रमादित्य षष्ठ के दरबारी कवि बिल्हण लिखा है कि उनके संरक्षक ने मालवा में एक राजा का शासन को फिर से स्थापित करने में मदद की थी। यद्यपि बिल्हण ने मालवा के राजा का नाम नहीं लिया, लेकिन ऐसा प्रतीत होता है कि वह जयसिम्हा ही था।

किंतु कल्याणी के चालुक्य शासक सोमेश्वर द्वितीय के सिंहासनारूढ़ होते ही स्थिति बदल गई। सोमेश्वर प्रथम की मृत्यु के बाद चालुक्य राजकुमारों- सोमेश्वर द्वितीय और विक्रमादित्य षष्ठ के बीच उत्तराधिकार का युद्ध हुआ था। सोमेश्वर द्वितीय ने जयसिम्हा को विक्रमादित्य का सहयोगी माना और जयसिंह को गद्दी से हटाने के लिए कर्ण तथा कुछ अन्य राजाओं के साथ गठबंधन कर मालवा पर आक्रमण किया। युद्ध में जयसिम्हा पराजित हुआ और मारा गया।

उदयादित्य ( 1060-1087 ई.): जयसिंह प्रथम के बाद भोज का भाई उदयादित्य परमार वंश का शासक हुआ। किंतु उदयपुर प्रशस्ति और नागपुर शिलालेख में भोज की मृत्यु के बाद ही उदयादित्य का परमार राजा के रूप में उल्लेख मिलता है।

उदयादित्य को प्रारंभ में कलचुरि राजा कर्ण के विरुद्ध संघर्ष में सफलता नहीं मिली, किंतु बाद में उसने मेवाड़ के गुहिलोतों, नड्डुल तथा शाकम्भरी के चाहमानों से वैवाहिक संबंध स्थापित की अपनी स्थिति सुदृढ़ की और शाकम्भरी के चाहमान नरेश विग्रहराज की सहायता से कर्ण को पराजित कर अपनी राजधानी को मुक्त कराया।

उदयादित्य के शासनकाल के दौरान कल्याणी के चालुक्य नरेश विक्रमादित्य षष्ठ ने परमार साम्राज्य पर आक्रमण किया और गोदावरी नदी के दक्षिण में क्षेत्र पर अधिकार कर लिया।

उदयादित्य ने भिलसा के पास उदयपुर नामक नगर बसाया और वहाँ नीलकंठेश्वर के मंदिर का निर्माण करवाया। इंदौर के एक गाँव में बहुत से जैन और हिंदू मंदिर हैं, जिनमें से अधिकांश का निर्माण संभवतः उदयादित्य ने कराया था। उदयादित्य के तीन पुत्र लक्ष्मदेव, नरवर्मन्, जगदेव और एक पुत्री श्यामलदेवी थी।

लक्ष्मदेव या लक्ष्मणदेव ( 1087-1092 ई.): उदयादित्य का उत्तराधिकारी उसका बड़ा पुत्र लक्ष्मदेव हुआ। किंतु कुछ इतिहासकार मानते हैं कि लक्ष्मदेव कभी राजा नहीं बना और उदयादित्य ने लक्ष्मदेव के भाई नरवर्मन् को अपना उत्तराधिकारी बनाया था, क्योंकि लक्ष्मदेव का नाम जयवर्मन् द्वितीय के 1274 ई. के मंधाता ताम्रलेख में वर्णित परमार राजाओं की सूची में नहीं ह और उदयादित्य के उत्तराधिकारी के रूप में नरवर्मन् को सूचीबद्ध किया गया है।

1104-1105 ई. के नागपुर प्रशस्ति में लक्ष्मदेव को चार दिशाओं की विजय का श्रेय दिया गया है। यद्यपि इसे रघुवंश में वर्णित पौराणिक राजा रघु की विजय पर आधारित एक काव्यात्मक अतिशयोक्ति मात्र माना जाता है। फिर भी, ऐसा लगता है कि त्रिपुरी के कलचुरी अपने राजा कर्ण की मृत्यु के बाद कमजोर हो गये थे और लक्ष्मणदेव ने उसके उसके उत्तराधिकारी कलचुरि नरेश यशःकर्ण को पराजित कर मालवा के समीपवर्ती कुछ क्षेत्रों को जीत लिया था।

संभवतः उसने पालों की दुर्बलता का लाभ उठाकर बिहार तथा बंगाल में स्थित कुछ पाल क्षेत्रों पर भी आक्रमण किया था। किंतु तुरुष्कों (तुर्कों) के विरुद्ध उसे सफलता नहीं मिली और महमूद ने उज्जैन पर आक्रमण कर अधिकार कर लिया।

नरवर्मन् ( 1092-1134 ई.): लक्ष्मदेव के बाद उसका छोटा भाई नरवर्मन् राजा बना, जिसे नरवर्मादेव के नाम से भी जाना जाता है। नरवर्मन् परमार नरेश उदयादित्य का पुत्र था। उसने ‘निर्वाणनारायण’ की उपाधि धारण की थी।

कुछ परवर्ती परमार लेखों में नरवर्मन् को सभी दिशाओं में विजय का श्रेय दिया गया है, जैसे मालवा के एक खंडित शिलालेख में कहा गया है कि ‘निर्वाणनारायण ’ (नरवर्मन्) ने उत्तर में हिमालय, दक्षिण में मलयाचल और पश्चिम में द्वारिका तक के क्षेत्रों पर विजय प्राप्त की’। किंतु ऐसे विवरण मात्र पारंपरिक काव्यात्मक अतिशयोक्ति हैं। वास्तव में, नरवर्मन् एक दुर्बल शासक था और उसे न केवल उसके कई पड़ोसियों ने हराया था, बल्कि उसे अपने अधीनस्थों के विद्रोह का भी सामना करना पड़ा था।

ऐसा लगता है कि जेजाकभुक्ति के चंदेल शासक मदनवर्मन् ने नरवर्मन् को पराजित कर मालवा के उत्तर-पूर्व के भिलसा क्षेत्र के परमार राज्य पर अधिकार कर लिया था। उसे उत्तर-पश्चिम में शाकंभरी के चाहमानों के विरूद्ध भी हार का सामना करना पड़ा था।

उत्तर-पश्चिम में नरवर्मन् को चाहमान शासकों- अजयराज तथा उसके पुत्र अर्णोराज ने पराजित किया था, क्योंकि बिजौलिया लेख में कहा गया है कि अजयराज के पुत्र अर्णोराज ने निर्वाणनारायण (नरवर्मन्) का अपमान किया था।

चालुक्यों के तलवाड़ा शिलालेख से पता चलता है कि पश्चिम में अन्हिलवाड़ के चालुक्य शासक जयसिंह सिद्धराज ने नड्डुल के चाहमानों के सहयोग से नरवर्मन् के राज्य पर कई बार आक्रमण कर पराजित किया था।

कुछ स्रोतों से पता चलता है कि चालुक्य राजा ने नरवर्मन् को कैद किया था और कुछ स्रोत बताते हैं कि नरवर्मन् का उत्तराधिकारी यशोवर्मन् कैद हुआ था। इससे लगता है कि चालुक्य-परमार युद्ध नरवर्मन् के शासनकाल में शुरू हुआ और यशोवर्मन् के शासन के दौरान समाप्त हुआ था। इस प्रकार नरवर्मन् की पराजयों के कारण परमारों की शक्ति बहुत कमजोर हो गई।

सांस्कृतिक दृष्टि से नरवर्मन् का शासनकाल महत्वपूर्ण था। वह स्वयं विद्वान् और कवि था। उसने अनेक भजनों की रचना के साथ-साथ संभवतः नागपुर प्रशस्ति की भी रचना की थी। उसने निर्माण-कार्यों में भी रुचि ली और उज्जैन के महाकाल मंदिर का जीर्णोद्धार करवाया। नरवर्मन् द्वारा जारी किये गये सोने, चांदी और ताँबे के सिक्के इंदौर से पाये गये हैं।

यशोवर्मन् ( 1134-1142 ई.): नरवर्मन् का उत्तराधिकारी उसका पुत्र यशोवर्मन् हुआ। 1135 ई. के संस्कृत भाषा के उज्जैन अभिलेख में उसका उल्लेख ‘महाराजा यशोवर्मादेव ’ के रूप में मिलता है।

चालुक्यों के आक्रमण के कारण यशोवर्मन् अपने साम्राज्य को व्यवस्थित नहीं रख सका, जिससे परमार साम्राज्य बिखरता गया। औगासी अनुदान शिलालेख से ज्ञात होता है कि 1134 ई. तक चंदेल राजा मदनवर्मन् ने परमार राज्य के पूर्वी क्षेत्र पर कब्जा कर लिया था।

चालुक्य नरेश जयसिंह सिद्धराज ने नड्डुल के चाहमान आशाराज के साथ मिलकर परमार राज्य पर आक्रमण किया और यशोवर्मन् को बंदी बना लिया। 1139 ई. के दाहोद शिलालेख में भी कहा गया है कि जयसिंह ने मालवा के राजा (परमार क्षेत्र) को कैद किया था। इस विजय के परिणामस्वरूप जयसिंह ने राजधानी धारा सहित परमार साम्राज्य के एक बड़े भाग पर अधिकार कर लिया और महादेव को अवंति मंडल (मालवा) का राज्यपाल नियुक्त किया। 1137 ई. के गाला शिलालेख से भी सूचना मिलती है कि मालवा पर अधिकार कर जयसिंह ने ‘अवंतिनाथ ’ की उपाधि धारण की थी।

1134 ई. के एक शिलालेख में यशोवर्मन् की उपाधि ‘महाराजाधिराज ’ मिलती है, लेकिन 1135 ई. के एक दूसरे शिलालेख में उसे ‘महाराजा '라고 하더군요. इससे लगता है कि इस अवधि के दौरान यशोवर्मन् अपनी संप्रभुता खोकर चालुक्यों के अधीनस्थ सामंत के रूप में निचली काली सिंधु घाटी में एक छोटे-से हिस्से पर शासन करने लगा था। इस प्रकार धारा और उज्जैन 1136-1143 ई. के दौरान चालुक्यों के नियंत्रण में बने रहे।

जयवर्मन् प्रथम ( 1142-1155 ई.): यशोवर्मन् का उत्तराधिकारी उसका पुत्र जयवर्मन् हुआ, जिसे अर्जुनवर्मन् के पिपलियानगर शिलालेख में ‘अजयवर्मन् ’ has been said.

चालुक्य राजा जयसिंह सिद्धराज के 1138 ई. के उज्जैन शिलालेख से स्पष्ट है कि यशोवर्मन् के शासनकाल में पश्चिम के चालुक्यों ने परमार साम्राज्य के एक बड़े हिस्से पर कब्जा कर लिया था। परमार शक्ति को पूरब में चंदेलों और दक्षिण में चालुक्यों से भी खतरा था। फिर भी, एक अनुदान शिलालेख से ज्ञात होता है कि जयवर्मन् 1142-1143 ईस्वी के आसपास मालवा की राजधानी धारा पर पुनः अधिकार करने में सफल हो गया था।

लेकिन कुछ समय बाद ही कल्याणी के चालुक्य शासक जगदेकमल्ल एवं होयसल शासक नरसिंहवर्मन् प्रथम ने चालुक्य नरेश जयसिंह की शक्ति को नष्ट कर मालवा पर अधिकार कर लिया और अपनी ओर से बल्लाल को मालवा का राज्यपाल नियुक्त किया। पराजित जयवर्मन् अपने दक्षिण-पूर्वी पड़ोसी त्रिपुरी के कलचुरियों के क्षेत्र के निकट भोपाल क्षेत्र में चला गया।

जयवर्मन् के बाद परमार शासकों की वंशावली स्पष्ट नहीं है, क्योंकि विभिन्न शिलालेखों में उनके उत्तराधिकारियों के संबंध में अलग-अलग सूचनाएँ मिलती हैं।

जयवर्मन् की मृत्यु के बाद परमार क्षेत्र पर बल्लाल का शासन था। बल्लाल को 1160 ई. वेरावल शिलालेख में धारा का राजा, माउंट आबू शिलालेख में मालवा का राजा और हेमचंद्र के दिव्याश्रय काव्य में अवंती का राजा बताया गया है। कुछ इतिहासकारों के अनुसार वह होयसलों या कल्याणी के चालुक्यों का सामंत या प्रांतपति था।

किंतु 1150 के दशक में चालुक्य जयसिंह के उत्तराधिकारी कुमारपाल ने बल्लाल को अपदस्थ पर भिलसा तक के संपूर्ण परमार क्षेत्र पर फिर से अधिकार कर लिया और इस प्रकार मालवा गुजरात के चालुक्य राज्य का एक प्रांत बन गया।

इस दौरान लगता है कि ‘महाकुमार ’ की उपाधिधारी परमार भोपाल के आसपास के क्षेत्रों में शासन कर रहे थे क्योंकि इस क्षेत्र से उनके शिलालेख पाये गये हैं। वास्तव में जयवर्मन् के समय में ही परमार भोपाल क्षेत्र में चले गये थे क्योंकि एक शिलालेख के अनुसार उसने महाद्वादशक-मंडल क्षेत्र में भूमि अनुदान दिया था। संभवतः चालुक्यों के विरूद्ध संघर्ष में 1155 ई. के आसपास जयवर्मन् की मृत्यु हो गई, और उसके बाद ‘महाकुमार’ उपाधिधारी लक्ष्मीवर्मन्, उसके पुत्र हरिश्चंद्र और फिर उसके पोते उदयवर्मन् ने भोपाल के आसपास के क्षेत्रों पर शासन किया। इन अर्धस्वतंत्र महाकुमारों ने अपने पैतृक परमार राज्य को पुनः प्राप्त करने का कोई प्रयत्न नहीं किया।

विंध्यवर्मन् ( 1175-1193 ई.): लगभग दो दशक बाद संभवतः 1175 के आसपास जयवर्मन् का पुत्र विंध्यवर्मन परमार गद्दी पर बैठा। उसने चालुक्य राजा मूलराज द्वितीय को पराजित कर पूर्वी परमार क्षेत्र के एक बड़े हिस्से पर अधिकार कर लिया। अर्जुनवर्मन् प्रथम के एक शिलालेख से पता चलता है कि विंध्यवर्मन् ने गुजरात के राजा को हराया था।

यद्यपि विंध्यवर्मन् के समय में भी मालवा पर होयसलों और देवगिरी के यादवों के आक्रमण होते रहे और उसे चालुक्य सेनापति कुमार से पराजित होना पड़ा, फिर भी, वह अपनी मृत्यु से पहले 1192 ई . तक मालवा में परमार संप्रभुता की पुनर्स्थापना में सफल हो गया।

विंध्यवर्मन के कवि-मंत्री बिल्हण ने विष्णुस्तोत्र की रचना की, किंतु यह बिल्हण संभवतः 11वीं शताब्दी के कवि बिल्हण का पुत्र या पौत्र था। इस परमार नरेश ने जैन विद्वान् आचार्य महावीर को संरक्षण दिया था।

सुभटवर्मन् ( 1193-1210 ई.): विंध्यवर्मन् का उत्तराधिकारी उसका पुत्र सुभटवर्मन् हुआ, जिसे सोहदा के नाम से भी जाना जाता है। ऐतिहासिक स्रोतों से ज्ञात होता है कि इस समय तुर्क आक्रमणों के कारण चालुक्यों की शक्ति क्षीण हो गई थी, जिसका लाभ उठाकर सुभटवर्मन् ने 1204 ईस्वी के आसपास लाट क्षेत्र (दक्षिणी गुजरात) पर सफलतापूर्वक आक्रमण किया। इसके बाद सुभटवर्मन् ने चालुक्यों को पराजित कर उनकी राजधानी अन्हिलवाड़ को आक्रांत किया और दरभावती (डभोई) पर कब्जा कर लिया। इतना ही नहीं, सुभटवर्मन् गुजरात के नगरों को लूटता हुआ और मंदिरों तथा मस्जिदों कों नष्ट करता हुआ अपनी सेना के साथ सोमनाथ तक बढ़ गया, लेकिन अंततः उसे चालुक्य नरेश भीम के सामंत लवनप्रसाद ने पीछे हटने पर मजबूर कर दिया। इसकी पुष्टि सोमेश्वर द्वारा रचित लवन के डभोई प्रशस्ति से भी होती है।

एक शिलालेख से सूचना मिलती है कि संभवतः यादव राजा जैतुगी ने मालवों (अर्थात परमारों) को पराजित किया था। ऐसा लगता है कि जब सुभटवर्मन् गुजरात अभियान में व्यस्त था, उसी समय यादव सेनापति सहदेव ने मालवा पर छापा मारा था या कोई सीमावर्ती झड़प हुई थी। सुभटवर्मन् ने विष्णु मंदिर को दो बाग दान दिया था।

अर्जुनवर्मन् प्रथम ( 1210-1218 ई.): सुभटवर्मन् के बाद उसका पुत्र अर्जुनवर्मन् मालवा का राजा हुआ। धार प्रशस्ति से ज्ञात होता है कि अर्जुन ने चौलुक्य जयसिंह को पर्व पर्वत घाटी (संभवतः पावागढ़) में हराया था और उसकी पुत्री जयश्री से विवाह किया था। 14वीं सदी के लेखक मेरुतुंग ने अर्जुनवर्मन् को ‘गुजरात का विध्वंसक ' 말했다. वास्तव में अर्जुन ने जयंतसिम्हा (जयसिंह) को पराजित कर कुछ समय के लिए चौलुक्य (सोलंकी) सिंहासन पर कब्जा कर लिया। अर्जुन के 1211 ई. के पिपलियानगर अनुदान में भी जयंत पर उसकी जीत उल्लेख मिलता है।

अर्जुनवर्मन् के शासनकाल में यादव शासक सिंहण ने लाट (दक्षिणी गुजरात) पर आक्रमण किया, लेकिन अर्जुन के चाहमान सेनापति सलखानसिंह ने उसे पराजित कर दिया। बाद में, यादव राजा के सेनापति खोलेश्वर ने परमारों को लाट में हरा दिया। संभवतः किसी यादव आक्रमण के परिणामस्वरूप ही अर्जुनवर्मन् की हार और मृत्यु हुई थी।

अर्जुनवर्मन् को उसके शिलालेखों में प्रसिद्ध पूर्वज राजा भोज का पुनर्जन्म बताया गया है। उसने ‘त्रिविधवीरक्षमनि ' had taken the title. वह विद्वानों का संरक्षक था, और स्वयं भी विद्वान् तथा कुशल कवि था। उसने स्वयं ‘अमरुशतक ’ पर एक टीका लिखी। मदन, आशाराम जैसे विद्वान् उसके दरबार की शोभा थे। अर्जुनवर्मन् के शासनकाल में ‘पारिजातमुंज ’ नामक नाटक लिखा गया, जो आज पूर्ण रूप में उपलब्ध नहीं है, लेकिन पाषाण-स्तंभों पर उत्कीर्ण कराये जाने के कारण उसके कुछ अंश अब भी मिलते हैं।

देवपाल ( 1218-1239): अर्जुनवर्मन् के बाद देवपाल शासक हुआ, किंतु वह अर्जुनवर्मन् का पुत्र न होकर एक भोपाल क्षेत्र के ‘महाकुमार ' उपाधिधारी परमार शाखा के प्रमुख हरिश्चंद्र का पुत्र 였습니다.

देवपाल के शासनकाल में भी परमारों का चालुक्यों (सोलंकी) और देवगिरी के यादवों के साथ संघर्ष चलता रहा। यादव राजा सिंहण ने लाट पर आक्रमण कर परमार सामंत संग्रामसिंह को हराया।

13वीं शताब्दी के मुस्लिम इतिहासकारों के अनुसार दिल्ली के सुल्तान इल्तुतमिश ने 1233-34 ई. के दौरान भिलसा पर अधिकार कर लिया। लेकिन देवपाल के पुत्र जयवर्मन् द्वितीय के 1274 ई. के शिलालेख में कहा गया है कि देवपाल ने भैलस्वामिन नगर के पास एक म्लेच्छ (मुस्लिम गवर्नर) को मार डाला। जयवर्मन् के शासनकाल का 1263 ई. का एक शिलालेख भिलसा में भी मिला है। इससे प्रतीत होता है कि देवपाल ने सल्तनत के गवर्नर को पराजित कर भिलसा पर पुनः अधिकार कर लिया था। जैन लेखक नयाचंद्र सूरी के हम्मीर महाकाव्य के अनुसार देवपाल रणथंभौर के वागभट्ट द्वारा मारा गया था।

परमार सत्ता का अंत (End of Parmar Power)

देवपाल का उत्तराधिकारी जैतुगिदेव (1239-1256 ई.) हुआ जिसने ‘बालनारायण ’ की उपाधि धारण की। इसके शासनकाल का कोई अभिलेख नहीं मिला है। जैतुगिदेव को यादव राजा कृष्ण, दिल्ली सुल्तान बलबन और वघेला राजकुमार विशालदेव के आक्रमणों का सामना करना पड़ा।

जैतुगिदेव के उत्तराधिकारी जयवर्मन् या जयसिंह द्वितीय (1256-1274 ई.) को मंधाता ताम्रलेख (1274 ई.) में ‘जयवर्मन्’ या ‘जयसिंह’ आदि कहा गया है। जयवर्मन के कई शिलालेखों में उल्लेख है कि वह मंडप-दुर्गा (वर्तमान मांडू) में रहता 였다. संभवतः जयवर्मन् या उसके पूर्ववर्ती जैतुगी सामरिक सुरक्षा के कारण पारंपरिक परमार राजधानी धारा को छोड़कर मांडू तक चले गये थे।

इस समय तक दिल्ली के सुल्तान नासिरुद्दीन के सेनापति बलबन परमार क्षेत्र की उत्तरी सीमा तक पहुँच चुके थे। लगभग उसी समय जयवर्मन् को यादव राजा कृष्ण और वघेला राजा विशालदेव के आक्रमणों का सामना करना पड़ा था, जिसके कारण परमारों की शक्ति क्षीण हो गई।

जयवर्मन् का उत्तराधिकारी उसका पुत्र अर्जुनवर्मन् द्वितीय (1274-1283 ई.) था, जिसे अर्जुन भी कहा गया है। अर्जुन द्वितीय एक कमजोर शासक था। 1275 ई. के आसपास किसी परमार मंत्री, संभवतः गोगा ने, अर्जुन के विरूद्ध विद्रोह किया। लेखों से पता चलता है कि 1270 के दशक में देवगिरी के यादव राजा रामचंद्र ने और 1280 के दशक में रणथंभौर के चाहमान शासक हम्मीर ने मालवा पर आक्रमण किया था।

जैन कवि नयाचंद्र सूरी के हम्मीर महाकाव्य में कहा गया है कि हम्मीर ने सरसापुर के अर्जुन और धारा के भोज को हराया था। संभवतः अर्जुन द्वितीय के मंत्री गोगादेव ने परमार राजधानी धारा पर अधिकार कर नाममात्र के राजा के रूप में भोज द्वितीय (1283-1295 ई.) को सिंहासनारूढ़ किया था और अर्जुन द्वितीय राज्य के दूसरे हिस्से पर शासन कर रहा था। 16वीं सदी के इतिहासकार फरिश्ता के अनुसार गोगा ‘मालवा का राजा’ था।

भोज द्वितीय का उत्तराधिकारी महालकदेव (1295-1305 ई.) अंतिम ज्ञात परमार राजा है। दिल्ली के मुस्लिम सुल्तान अलाउद्दीन खिलजी की सेना ने 1305 ई. में मालवा के परमार क्षेत्र पर आक्रमण किया। अमीर खुसरो के तारीख-ए अलाई से पता चलता है कि राय महलकदेव और प्रधान कोकाप्रभु (गोगा) ने खिलजी सेना का सामना किया। किंतु खुसरो के अनुसार दिल्ली की इस्लाम सेना ने परमार सेना को हरा दिया और पृथ्वी को हिंदू रक्त से सिक्त कर दिया। इस संघर्ष में गोगा और महलकदेव दोनों मारे गये।

किंतु यह निश्चित नहीं है कि मालवा पर दिल्ली की सेना ने कब अधिकार किया, क्योंकि उदयपुर के एक शिलालेख से संकेत मिलता है कि परमार वंश 1310 ई. तक कम से कम मालवा के उत्तर-पूर्वी भाग में शासन कर रहा था। 1338 ई. के एक शिलालेख से इतना अवश्य पता चलता है कि यह क्षेत्र दिल्ली के सुल्तान मुहम्मद बिन तुगलक के अधिकार में था।


  • 람 만디르 재건을 위한 492년의 긴 투쟁의 전설
    람 만디르 재건을 위한 492년의 긴 투쟁의 전설

    인도의 낙인인 바브리 철거는 1993년 12월 6일에 일어났습니다. 인도에서 이용 가능한 지역 기록, 인도 텍스트에서 이용 가능한 지역 역사, 전설 및 정보에 따르면, Ayodhya의 Shri Ram Janmabhoomi에 Shri Ram의 웅장한 사원을 건설한 첫 번째 공로는 Maryada Purushottam Shri Ram의 장남인 Kush에게 돌아갑니다. 인도 고고학 조사에 의한 Shri Ram Janmabhoomi 발굴을 통해 사원의 3개 층이 드러났으며, 두 번째 층은 기원전 1년의 위대한 차크라바르티 황제 Vikram

  • 사회 및 종교 개혁 운동
    사회 및 종교 개혁 운동

    오늘 이 기사에서는 사회 및 종교 개혁 운동에 대해 알려드리겠습니다. 라자 라모훈 로이(Raja Rammohun Roy)는 인도 르네상스의 아버지로 불립니다. Raja Rammohun Roy는 Vedanta College 및 David Hare와 함께 콜카타에 힌두 대학을 설립했습니다. 브라만 사회는 서기 1828년 라자 라모한 로이(Raja Rammohan Roy)에 의해 설립되었습니다. 브라만 사회가 분열된 후 케샤브찬드라 센(Keshavchandra Sen)은 1866년에 아디 브라민 사마즈(Adi Brahmin Sam

  • 자금성
    자금성

    오늘은 주요 관광 명소 중 하나로 알려져 있습니다. 중국의 자금성은 고대 문명의 가장 흥미로운 건축 작품 중 하나로 간주됩니다. 그 건축은 명나라의 세 번째 군주인 융로(Yung Lo) 황제의 통치 기간에 정교화되었습니다. 이 도시는 중국 제국의 의사결정 중심지였을 뿐만 아니라 왕족과 신민을 구별하는 역할을 했습니다.이 도시를 건설하는 데는 14년이 걸렸습니다. 건설 지연은 황제의 전체 가족, 수많은 하인, 첩, 상속인 및 내시가 차지하는 720,000m2의 면적을 정의합니다. 자금성이라는 이름은 사람들의 출입을 통제하는 엄격한 보

  • [번번 폐지] 메이지 시대에 실시된 주요 정책! !! 처음에는 현이 302개였나요?
    [번번 폐지] 메이지 시대에 실시된 주요 정책! !! 처음에는 현이 302개였나요?

    봉건 가문 폐지 ( 네 한치켄 ) 그 말이 유명하죠? 의미는 4자 관용어와 동일하게 유지됩니다. 클랜을 폐지하고 현을 설치합니다 이다. 이는 메이지 시대에 정부가 시행한 정책 중 하나인데, 그 의도가 무엇인지, 왜 시행했는지 자세히 소개하고 싶습니다. 애초에 한은 에도시대부터 사용된 것이 아니었나요? 현재는 사쓰마 번과 조슈 번을 일반적으로 번이라고 부르지만, 에도 시대에는 공식적으로 호칭하는 사람이 없었습니다. ○○씨, 그 성주 주, 가신 한시는 현대 역사 용어이다. 당시 사

세계사 © https://ko.historyback.com/